Tây Ban Nha là đất nước có phong cảnh tuyệt đẹp, lịch sử đầy màu sắc và nền văn hóa đa dạng, và rượu vang từ lâu đã đóng một vai trò quan trọng. Cây nho đầu tiên đã được trồng trên bán đảo Iberia của Tây Ban Nha từ ít nhất 3000 năm trước Công nguyên, nên đất nước này đã trở thành một quốc gia giàu truyền thống về lịch sử trồng nho. Truyền thống làm vang không phổ biến ở đất nước này cho đến năm 1000 trước Công nguyên, nhờ các thương nhân người Phoenicia từ phía đông Địa Trung Hải. Ngày nay, số lượng nho trồng tại Tây Ban Nha nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh và thậm chí đất nước xinh đẹp này đã sản xuất nhiều rượu vang hơn Pháp và Ý.
Cộng đồng Castilla-La Mancha ở Tây Ban Nha là nơi có nhiều vườn nho nhất, nhưng rượu vang ngon nhất và nổi tiếng nhất lại đến từ vùng Galicia (Rias Baixas), Catalonia (Cava và Priorat), Andalucia (Sherry), Castilla y Leon (Rueda, Toro và Ribera del Duero) và Rioja.
Các vùng rượu vang và các giống nho phổ biến ở Tây Ban Nha.
Tây Ban Nha không có nhiều giống nho làm rượu như các nước ở Châu Âu và ngành công nghiệp rượu vang Tây Ban Nha cũng chưa nổi bật lắm vì họ chỉ chú trọng việc tiếp thị và sản xuất rượu vang cho nhiều chủng loại dẫn đầu.
Về diện tích, các giống nho sản xuất rượu vang đỏ quan trọng nhất là Tempranillo, Bobal, Garnacha và Monastrell. Giống nho Airen, Viura / Macabeo, Palomino và Albarino là những loại nho làm rượu vang trắng phổ biến nhất.
Rioja
Rioja là vùng đất ở miền Bắc Tây Ban Nha được biết đến nhiều nhất với rượu vang đỏ thùng lâu năm có mùi thơm của quả mọng được làm từ giống nho Tempranillo và Garnacha. Đây được xem như một vùng rượu ngon nhất của Tây Ban Nha, sánh vai cùng với vùng Jerez. Các vườn nho được trồng dọc theo sông Ebro khoảng 100 km (60 dặm) giữa các thị trấn Haro và Alfaro.
Rượu vang đỏ Rioja cũng bao gồm Graciano và Mazuelo (Carignan), cùng với Tempranillo và Garnacha. Nho Cabernet Sauvignon được một số nhà sản xuất rượu dùng với sản lượng nhỏ để sản xuất vang Marqués de Riscal. Nho trắng thì lại ít phổ biến tại vùng Rioja.
Diện tích vườn nho năm 2017 là 64.215 ha (158.679 mẫu Anh). Các giống nho đỏ chiếm 91% diện tích các vườn nho. Sản lượng rượu vang đã vượt qua 250 triệu lít (66 triệu Gallon Mỹ).
Hệ thống phân loại chất lượng ủ vang truyền thống của Rioja đã có tác động đến các khu vực khác của Tây Ban Nha. Mặc dù chưa thiết lập khuôn khổ pháp lý, các thuật ngữ Crianza và Reserva thỉnh thoảng vẫn xuất hiện trên các chai rượu vang Nam Mỹ.
Quá trình ủ rượu vang truyền thống này cho thấy có thể do các nhà xuất rượu vang Rioja thời kỳ đầu thiếu các vườn trồng nho nên họ chỉ tập trung vào hoạt động của nhà sản xuất rượu để quảng bá chất lượng sản phẩm của mình.
Nhiều nhà sản xuất rượu vang hiện nay đã áp dụng cách hiện đại hơn, chuẩn hóa quốc tế hơn để sản xuất rượu siêu cao cấp được ủ hoàn toàn bằng gỗ sồi Pháp. Vì những loại rượu vang này thường đắt nhất trong danh mục, quá trình ủ rượu được chú ý nhiều nhất và chỉ được phân loại là Crianza hoặc Reserva nên hiếm khi được bán trên thị trường.
